وضعیت خاص اقتصادی در کشور، موجب بروز تغییرات در بازارهای خودرو و موتورسیکلت شده است، اتفاقاتی که در شرایط دیگر، احتمالا بهگونهای متفاوت رخ میدادند. با آغاز بهکار طرح تسهیل آزادسازی موتورسیکلت های رسوبی در پارکینگهای سراسر کشور و نزدیک شدن به زمان پایان این طرح،اعلام شد موتورسیکلتهای بدونصاحب با دستور قضایی به فروش میرسند یا اوراق خواهند شد. این در حالی است که بهدلیل عدم واردات خودروهای خارجی در سالهای اخیر، مراکز اسقاط خودرو نیز با مشکلات گسترده مالی و حتی تعطیلی مواجه شدهاند. اما در اینمیان ظاهرا شرایط مالی مصرفکنندگان بازار خودرو و موتورسیکلت بهگونهای تغییر کرده که استفاده از قطعات دستدوم یا مستعمل در این بازارها رواج یافته است.
رئیس پلیس ترافیک شهری راهور ناجا، روز گذشته از ترخیص و ساماندهی ۱۱۸ هزار و ۶۱۰ موتورسیکلت رسوبی خبر داد و گفت: «تنها چند روز دیگر تا پایان طرح ترخیص این موتورسیکلتها باقی مانده و امکان دارد این زمان تمدید نشود.»
سرهنگ محمدباقر سلیمی به مهر گفت: «طرح ویژه ساماندهی موتورسیکلتهای رسوبی از ۱۸ آبان آغاز شد و تا ۱۸ دی ماه ادامه دارد. قرار است در این طرح، موتورسیکلت هایی که تحت عناوین مختلف، سال هاست که در پارکینگ ها توقیف هستند با تسهیلات ویژه ای ترخیص شوند.»
رئیس پلیس ترافیک شهری راهور ناجا ادامه داد: «ازمجموع موتورسیکلتهایی که بهدلایل مختلف توقیف شده بودند، بیشاز ۷۰ درصد در فرصتهای قانونی تعیینتکلیف یا تا زمان تعیین تکلیف پرونده قضایی، ترخیص شدهاند. به این ترتیب، تنها ۳۰درصد این موتورسیکلتها در پارکینگها رسوب کردهاند.»
سلیمی ادامه داد: «بر اساس آماری که سامانه جامع پارکینگ نیروی انتظامی اعلام کرده است، حدود ۸۳۰ هزار موتورسیکلت از سالهای گذشته در پارکینگهای ۱۲۴۷ شهر مختلف رسوب کردهاند.»
رئیس پلیس ترافیک شهری راهور ناجا با اشاره به تسهیلات ویژهای که برای ترخیص موتورسیکلتهای رسوبی در نظر گرفته شده است، گفت: «تقسیط خلافی و سوابق تخلفاتی این موتورسیکلتها، بخشودگی دو برابری جرایمی که از قبل وجود داشت، کاهش هزینه پارکینگ و محاسبه آن براساس نرخ مصوب سال ۱۳۹۴، اخذ تعهد از افرادی که در لحظه توقیف موتورسیکلت فاقد گواهینامه بودهاند، ازجمله تسهیلاتی هستند که برای ترخیص موتورسیکلتهای رسوبی در نظر گرفته شده است.»
به گفته وی افرادی که در لحظه توقیف موتورسیکلت فاقد گواهینامه بودند با تعهد میتوانند موتورسیکلتشان را ترخیص کنند، اما تا زمانی که گواهینامه دریافت نکنند، اجازه رانندگی یا استفاده از هر گونه وسیلهنقلیه را ندارند.
اسقاط موتورسیکلتهای بدونصاحب
رئیس پلیس ترافیک شهری راهور ناجا با اشاره به اینکه متصرفان میتوانند موتورسیکلتهای رسوبی را ترخیص کنند، گفت: «برخی افراد، متصرف موتورسیکلت هستند نه مالک آن. این افراد اگر قبض پارکینگ داشته باشند یا سندی مبنیبر اینکه در لحظه توقیف موتورســـــیکلت، متصرف آن بودهاند، میتوانند مانند مالکان با شرایط آســـــــانی که ارائه شده است، از خدمات ترخیص موتورسیکلتهای رسوبی استفاده کنند.»
وی با اشاره به موتورسیکلتهایی که بعد از اتمام طرح ترخیص موتورسیکلتهای رسوبی در پارکینگها باقی ماندهاند، گفت: «بعد از پایان طرح ترخیص موتورسیکلتهای رسوبی، امکان دارد تعدادی از آنها همچنان در پارکینگها باقی بمانند. این موتورسیکلتها اگر پرونده مفتوح قضایی داشته باشند تا زمان تعیینتکلیف در پارکینگها باقی خواهند ماند.»
رئیس پلیس ترافیک شهری راهور ناجا ادامه داد: «اما بخش دیگر موتورسیکلتها طبق قانون اموال بدونصاحب و متروکه به مقام قضایی تحویل داده میشود تا از آن طریق یا به مزایده گذاشته شده یا تحویل مراکز اسقاط شوند. در هر صورت، مقام قضایی برای موتورسیکلتهای بلاصاحب رسوبشده در پارکینگها تصمیمات لازم را اتخاذ میکند.»
از موتورسیکلتهای اوراقی تا خودروهای اوراقی
اما اگر اسقاط موتورسیکلتهای بدون صاحب رسوبی در پارکینگها که تعداد آنها اکنون سر به صدها هزار دستگاه میزند، اجرایی شود، این موضوع چه تاثیری بر وضعیت بازار میگذارد؟
تماس ما با رئیس انجمن صنفی مراکز اسقاط و بازیافت خودرو موفقیتآمیز نبود، اما ظاهرا این تنها بازار موتورسیکلتهای اسقاطی نیست که در سالهای اخیر بهدلیل شرایط اقتصادی، دستخوش تغییر شده است.
محمدعلی رحیمیدولتآبادی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم مستعمل اتومبیل و صنوف وابسته، در گفتوگو با «دنیای خودرو» ضمن اشاره به اینکه در صورت اسقاط موتورسیکلت های رسوبی در پارکینگ ها بازار قطعا دستخوش تغییر خواهد شد، گفت: «درحوزه تخصصی ما، یعنی اوراق و فروش قطعات مستعمل، میتوان گفت در مدت اخیر بهدلیل وضعیت اقتصادی، فروش قطعات دستدوم به شدت افزایش یافته است.»
رحیمی ادامه داد: «از یکسو بهعلت عدم واردات خودروهای خارجی، اسقاط خودرو به شدت کاهش یافته و ازسویدیگر، بهدلیل بالارفتن قیمت قطعات خودرو، افراد بسیاری به خرید قطعات مستعمل روی آوردهاند. این موضوع درمورد خودروهای خارجی که قطعات یدکی آنها در بازار بهسختی پیدا میشود، حتی شدیدتر است.»
رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم مستعمل اتومبیل ادامه داد: «البته واردات قطعات استوک قاچاق و غیرقاچاق از کشورهای حاشیه خلیجفارس و ترکیه همچنان ادامه دارد، اما بهنظر میرسد اگر میزان اسقاط خودرو دوباره به شرایط قبل بازگردد، بازار وارداتی در این حوزه هم تحتتاثیر قرار خواهد گرفت.»